لات در فارکس چیست؟ آشنایی با انواع لات و نحوه محاسبه آن

بازار فارکس فرصت‌های معاملاتی متعددی را به افراد ارائه می‌دهد، اما موفقیت در این بازار اغلب به نحوه مدیریت پوزیشن‌ها از سوی تریدرها بستگی دارد. مفهوم اندازه لات (Lot) نقشی محوری در تعیین آسیب‌پذیری (Exposure)، ریسک و پاداش هر معامله ایفا می‌کند. انتخاب اندازه مناسب لات می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر توانایی یک تریدر در بازارهای پرنوسان و بهینه‌سازی سودآوری داشته باشد. بنابراین درک تأثیر اندازه لات بر استراتژی‌های کوتاه مدت و اهداف معاملاتی بلندمدت، برای تمام افرادی که به دنبال پیشرفت در دنیای پرتکاپوی فارکس هستند ضروری است. در این مقاله با فراز همراه باشید تا بررسی کنیم مفهوم لات در  بازار فارکس چیست. همچنین اطلاعاتی در مورد انواع لات در فارکس و نقشی که در بازار ایفا می‌کند را به شما ارائه می‌دهیم.

لات (Lot) در فارکس چیست؟

در بازار فارکس، لات (lot)، به واحد اندازه‌گیری استاندارد‌شده‌ای گفته می‌شود که برای تعیین اندازه پوزیشن‌ها استفاده می‌شود. این سیستم به تریدرها کمک می‌کند تا حجم ارزی را که در یک معامله خاص می‌خرند یا می‌فروشند، درک کنند. بنابراین یک لات به‌عنوان قراردادی عمل می‌کند که مقدار ارز مورد معامله در آن مشخص است و به تریدرها اجازه می‌دهد که ریسک و سود خود را به شیوه‌ای ساختارمند مدیریت نمایند.

چرا لات به عنوان واحد استاندارد شناخته می‌شود؟

لات به‌عنوان واحد استاندارد فارکس در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا معیاری ثابت برای اندازه‌گیری بزرگی معاملات ارائه می‌دهد. این یک‌نواختی تضمین می‌کند که تریدرها و بروکرها هردو درک یکسانی از حجم یک معامله دارند. در بازار فارکس که بستری برای معامله ارزهای مختلف در مقادیر گوناگون است، لات به‌عنوان یک ابزار عملی برای ساده‌سازی فرآیند ترید عمل می‌کند. عدم وجود یک واحد استاندارد می‌تواند فعالان بازار را در رابطه با اندازه‌های معاملاتی دچار سردرگمی و ناهماهنگی کند؛ درحالی‌که پایبندی به یک ساختار اندازه‌گیری مشترک منجر به انسجام، شفافیت و راحتی بازار می‌شود.

در معاملات فارکس لات چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

سایز لات در فارکس با مقادیر خاصی از ارز اندازه‌گذاری می‌شود و معمولا در چهار نوع اصلی وجود دارد: استاندارد، مینی، میکرو و نانو.

لات استاندارد بزرگ‌ترین واحد مورد استفاده در ترید و معادل ۱۰۰ هزار واحد ارز پایه است.

مینی لات معادل ۱۰ هزار واحد، میکرو لات معادل ۱۰۰۰ و نانولات معادل ۱۰۰ واحد است.

این اندازه‌ها به‌طور مستقیم بر ارزش هر پیپ (pip) که کوچک‌ترین حرکت قیمت در یک جفت‌ارز است تأثیر می‌گذارند و درنتیجه ریسک و پاداش کلی معامله را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

به‌عنوان‌مثال، جابه‌جایی قیمت به‌اندازه یک پیپ در لات استاندارد با سود یا زیان بیشتری نسبت به لات کوچک‌تر همراه است. این انعطاف‌پذیری در انتخاب اندازه‌های مختلف لات به تریدرها اجازه می‌دهد تا پوزیشن‌های خود را بر اساس تحمل ریسک، میزان سرمایه و استراتژی‌های معاملاتی خود تنظیم نمایند.

بیشتر بخوانید: جدیدترین اخبار بازار فارکس امروز

انواع لات در فارکس

در بازار فارکس، اندازه یک معامله براساس نوع لات مورداستفاده تعریف می‌شود. همان‌طور که در قسمت قبل گفته شد، گستره انواع لات در فارکس از اندازه‌های بزرگ‌تر مانند لات استاندارد تا انواع کوچک‌تر مانند لات نانو متغیر است. هر نوع لات دارای ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود است؛ بنابراین سرمایه‌گذاران بسته به استراتژی‌ معاملاتی، تحمل ریسک و اعتبار حساب خود می‌توانند از هر کدام استفاده کنند.

لات استاندارد (Standard Lot)

لات استاندارد بزرگ‌ترین سایز لات در فارکس است و معادل ۱۰۰,۰۰۰ واحد ارز پایه در یک جفت‌ارز است. به‌عنوان‌مثال، در جفت‌ارز EUR/USD یک لات استاندارد برابر با ۱۰۰,۰۰۰ یورو است. لات استاندارد معمولاً توسط تریدرهای باتجربه که سرمایه بیشتر و تحمل ریسک بالاتری دارند استفاده می‌شود. از آنجایی که ارزش هر حرکت پیپ در لات استاندارد بالاتر است، پتانسیل سود یا زیان بیشتری ارائه می‌دهد؛ بنابراین برای کسانی که می‌توانند پوزیشن‌های بزرگ و نوسانات احتمالی بازار فارکس را مدیریت کنند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود.

مینی لات (Mini Lot)

یک مینی لات معادل ۱۰,۰۰۰ واحد ارز پایه و یک دهم اندازه یک لات استاندارد است. در جفت EUR/USD این اندازه معادل ۱۰,۰۰۰ یورو است. مینی لات‌ها برای دو گروه از تریدرها ایده‌آل هستند: تریدرهایی با حساب‌های کوچک‌تر و تریدرهایی که قصد معامله با حجمی بیشتر از میکرو لات و نانو لات دارند اما نمی‌خواهند به اندازه لات استاندارد ریسک کنند. ارزش پیپ در مینی لات نسبت به لات استاندارد کمتر است؛ بنابراین آسیب‌پذیری مالی در آن در ازای حرکات قیمتی کمتر است و می‌تواند برای تریدرهایی که به دنبال اصلاح استراتژی‌های خود با اندازه پوزیشن متوسط هستند گزینه خوبی باشد. 

میکرو لات (Micro Lot)

میکرو لات معادل ۱,۰۰۰ واحد ارز پایه و ۱/۱۰۰ اندازه یک لات استاندارد است. به‌عنوان‌مثال، در EUR/USD یک میکرو لات برابر با ۱,۰۰۰ یورو است. میکرو لات‌ها برای تریدرهای مبتدی یا کسانی که قصد ترید با حداقل ریسک را دارند عالی هستند. اندازه کوچک این لات امکان تنظیم دقیق استراتژی‌ها را بدون به خطر انداختن مقدار قابل‌توجهی از سرمایه فراهم می‌کند. میکرو لات‌ برای تریدرهایی که قصد دارند مهارت‌های فارکس خود را در بازارهای زنده آزمایش ‌کنند یا تریدرهایی که سرمایه‌ی محدودی دارند اما همچنان مایل به ترید در بازار فارکس هستند، گزینه‌ای کاملاً ایده‌ال است.

نانو لات (Nano Lot)

نانو لات کوچک‌ترین اندازه لات در فارکس و تنها معادل ۱۰۰ واحد از ارز پایه است. به‌عنوان‌مثال، ترید در جفت‌ارز EUR/USD با اندازه نانو به‌معنای تبادل ۱۰۰ یورو است. این اندازه برای مبتدیانی که قصد آموختن و تجربه ترید در فارکس را بدون به خطر انداختن مقادیر بالا دارند ایده‌آل است. نانو لات‌ها به تریدرها اجازه می‌دهند که معاملات بسیار کوچکی انجام دهند؛ بنابراین برای مدیریت ذره‌بینی ترید و تمرین مهارت‌های مدیریت ریسک مناسب هستند. با‌این‌حال، سود و زیان هر حرکت پیپ با نانو لات بسیار اندک است.

نحوه محاسبه سود و زیان بر اساس لات

محاسبه سود و زیان (P&L) در معاملات فارکس برای مدیریت معاملات و تصمیم‌گیری آگاهانه ضروری است. درک مفاهیم اندازه لات، حرکت پیپ و ارزش هر پیپ و نحوه تعامل آنها با یکدیگر، کلید تعیین P&L است. سود یا زیان یک تریدر علاوه بر جهت و بزرگی حرکات قیمت در بازار از تعداد لات‌هایی که ترید می‌کند نیز مستقیماً تأثیر می‌پذیرد.

فرمول محاسبه سود یا زیان به شرح زیر است:

سود/زیان = (تعداد پیپ‌ها) × (ارزش هر پیپ) × (اندازه لات)

به‌عنوان‌مثال، اگر جفت‌ارز EUR/USD را به‌اندازه یک لات استاندارد معامله کنید و قیمت ۱۰۰ پیپ به نفع شما حرکت کند، می‌توانید سود را به‌صورت زیر محاسبه کنید:

• اندازه لات استاندارد: ۱۰۰ هزار واحد
• ارزش هر پیپ EUR/USD با لات استاندارد =  ۱۰ دلار ( هر حرکت پیپ در یک لات استاندارد معادل ۱۰ دلار است)
• حرکت پیپ = ۱۰۰ پیپ
• سود = ۱۰۰ پیپ × ۱۰ دلار به‌ازای هر پیپ × ۱۰۰۰۰۰

در لات‌های مینی، میکرو و نانو، ارزش پیپ بر اساس نوع لات کاهش می‌یابد؛ درنتیجه، آسیب‌پذیری مالی در ازای هر حرکت پیپ کاهش پیدا می‌کند.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال بازار فارکس امروز

ارتباط لات با پیپ (Pip)

درک رابطه بین لات و پیپ برای درک نحوه محاسبه سود و زیان در فارکس ضروری است. پیپ کوچک‌ترین حرکت قیمت در یک جفت‌ارز و معمولاً عدد چهارم اعشار در قیمت اکثر جفت‌ها است(به‌جز جفت‌های شامل JPY که دومین رقم اعشار است). ارزش پیپ مستقیماً با اندازه لات مورد استفاده مرتبط است؛ هر چه لات بزرگ‌تر باشد، ارزش هر پیپ نیز بیشتر است و بالعکس.

• در لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد)، هر حرکت پیپ معملاً برابر با ۱۰ دلار است (در اکثر جفت‌ارزها)؛ به این معنی که اگر قیمت به‌اندازه ۱ پیپ حرکت کند، میزان سود یا زیان شما ۱۰ دلار خواهد بود.
• یک مینی لات (۱۰,۰۰۰ واحد) نشان‌دهنده ۱/۱۰ لات استاندارد است؛ بنابراین هر حرکت پیپ معمولاً معادل ۱ دلار است.
• میکرو لات (۱,۰۰۰ واحد) دارای ارزش پیپ تقریباً ۰.۱۰ دلاری است.
• یک نانو لات (۱۰۰ واحد) دارای ارزش پیپ تقریباً ۰.۱۰ دلاری است.

تفاوت لات با حجم (Volume) در معاملات فارکس

در معاملات فارکس، مقدار و حجم عباراتی هستند که اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما معانی متمایزی دارند.

• اصطلاح لات به اندازه ثابت و استاندارد‌ یک معامله که پیش‌تر توضیح‌ داده‌شد (استاندارد، مینی، میکرو، نانو) اطلاق می‌شود. لات یک واحد اندازه‌گیری است که برای تعیین میزان خرید یا فروش یک جفت‌ارز در یک معامله منفرد استفاده می‌شود.
• درحالی‌که حجم به تعداد کل واحد‌هایی اشاره دارد که نه فقط در پوزیشن فردی شما، بلکه در کل بازار در هر لحظه معامله می‌شوند. در یک مفهوم گسترده‌تر، حجم همچنین می‌تواند نشان‌دهنده مقدار کل ارز خریداری‌شده یا فروخته‌شده در یک دوره زمانی خاص باشد. حجم در فارکس اغلب به‌عنوان شاخصی برای سنجش فعالیت بازار، نقدینگی و حرکت‌های بالقوه قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما معیار مستقیمی از اندازه پوزیشن‌های یک تریدر نیست.

به‌عنوان‌مثال، اگر فرض کنیم که شما یک لات استاندارد EUR/USD معامله می‌کنید، حجم شما ۱۰۰,۰۰۰ واحد است، اما اندازه لات مشخصاً به ۱۰۰,۰۰۰ واحد ارز پایه‌ای که معامله می‌کنید اشاره دارد. حجم می‌تواند بسته به کل بازار کاهش یا افزایش یابد، اما اندازه لات شما تا زمانی که تصمیم به باز کردن یا بستن یک پوزیشن بگیرید ثابت باقی می‌ماند.

بیشتر بخوانید: ۶ مورد از بهترین نمادهای فارکس برای ترید

لات و مدیریت ریسک در فارکس

مدیریت مؤثر ریسک یکی از مهم‌ترین ملزومات ترید در بازار فارکس است و انتخاب لات مناسب، نقش مهمی در کنترل ریسک ایفا می‌کند. اندازه لات یک تریدر نه‌تنها مقیاس پوزیشن‌های وی، بلکه میزان سرمایه‌ در خطر را در ازای هر معامله او تعیین می‌کند. تریدرها با انتخاب اندازه مناسب لات می‌توانند میزان تحمل ریسک خود را با استراتژی معاملاتی کلی خود همسو کنند تا ضمن حصول اطمینان از قرار نگرفتن در معرض زیان‌های بیش‌از‌حد، فضایی نیز برای کسب سود باقی بگذارند.

چگونه سایز لات مناسب را انتخاب کنیم؟

انتخاب اندازه لات مناسب، اقدامی برای ایجاد تعادل بین تحمل ریسک، اندازه حساب و استراتژی معاملاتی شما است. شما باید اندازه لاتی را انتخاب کنید که با قوانین مدیریت ریسک‌تان همسو باشد و درعین‌حال پتانسیل سودتان را به‌حداکثر برساند. کلیدی‌ترین فاکتورهایی که در تعیین اندازه لات مناسب برای هر معامله باید در نظر بگیرید عبارتند از:

تحمل ریسک 

اولین قدم این است که مشخص کنید در هر معامله حاضرید حداکثر بر روی چه مقدار از موجودی حساب‌تان ریسک کنید. یکی از رویکردهای رایج این است که هیچ‌گاه با بیش از ۱ الی ۲ درصد موجودی حساب‌تان معامله‌ای باز نکنید. به‌عنوان‌مثال، اگر شما یک حساب ۱۰,۰۰۰ دلاری دارید، می‌توانید بین ۱۰۰ الی ۲۰۰ دلار به هر معامله اختصاص دهید.

فاصله استاپ لاس (Stop-Loss)

فاصله بین نقطه ورود و استاپ لاس می‌تواند به تعیین اندازه لات کمک کند. هر چه فاصله بین نقطه ورود مدنظر و استاپ لاس شما بیشتر باشد، باید لات کوچک‌تری را انتخاب کنید بلکه بتوانید ریسک را در محدود مدنظرتان نگه دارید. به‌عنوان‌مثال، اگر قصد دارید با ۱۰۰ دلار وارد معامله شوید و استاپ لاس‌ شما ۵۰ پیپ از نقطه ورود فاصله دارد، می‌توانید اندازه لات خود را با تقسیم ریسک بر ارزش پیپ محاسبه کنید.

اندازه حساب

سرمایه موجود شما یکی از مهم‌ترین عوامل در تعیین اندازه لات است. موجودی حساب بالاتر امکان انجام معاملات بزرگ‌تر را با همان درصد ریسک فراهم می‌کند، درحالی‌که حساب‌های کوچک‌تر تریدرها را مجبور به باز کردن معاملات کوچک‌تر می‌کنند. اجتناب از اعمال اهرم‌های بسیار بزرگ نیز که می‌تواند به ریسک بیش‌از‌حد و از دست دادن بالقوه سرمایه منجر شوند، یکی از مهم‌ترین نکاتی است که تریدرها همواره باید مدنظر داشته باشند.

محاسبه اندازه پوزیشن

برای محاسبه اندازه لات مناسب می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

اندازه لات = (موجودی حساب × درصد ریسک)/ (استاپ لاس به پیپ × ارزش هر پیپ)

به‌عنوان‌مثال، اگر موجودی حساب شما ۵,۰۰۰ دلار باشد و بخواهید روی ۲ درصد از آن ریسک کنید، استاپ لاس شما ۵۰ پیپ و ارزش هر پیپ ۱ دلار خواهد بود (برای یک مینی لات). بنابراین:

اندازه لات = (۵,۰۰۰ دلار × ۰.۰۲)/ (۵۰ پیپ × هر پیپ ۱ دلار) = ۲ مینی لات

اهرم

اهرم (Leverage) به تریدرها اجازه می‌دهد که پوزیشن‌های بزرگ‌تر را با مقدار سرمایه کمتر کنترل کند. با‌این‌حال، اهرم‌ بالاتر به معنای ریسک بالاتر است؛ بنابراین ضروری است که از اهرم عاقلانه استفاده کنید و اندازه لاتی انتخاب نمایید که با مقدار اهرم ترجیحی‌تان مطابقت داشته باشد.

استراتژی معاملاتی

استراتژی معاملاتی شما نیز بر اندازه لات تأثیرگذار است. اسکالپرها (Scalpers) یا تریدرهای روزانه (Day Traders) که معاملات کوچک متعدد انجام می‌دهند، احتمالاً اندازه‌های لات کوچک‌تر را برای محدود کردن ریسک در هر معامله ترجیح دهند؛ درحالی‌که تریدرهای نوسان‌گیر (Swing Traders) یا پوزیشن تریدرها (Position Traders) که معاملات را برای دوره‌های طولانی‌تری نگه می‌دارند می‌توانند از لات‌های بزرگ‌تر برای به‌ حداکثر رساندن سود بالقوه از روندهای بلندمدت استفاده نمایند.

سخن آخر

درک و مدیریت اندازه لات برای مدیریت مؤثر ریسک در معاملات فارکس ضروری است. انتخاب اندازه لات مناسب در مواردی مانند کنترل آسیب‌پذیری مالی، محافظت از سرمایه و بهینه کردن سودهای بالقوه به تریدرها کمک می‌کند. تریدرها با در نظر گرفتن عواملی مانند تحمل ریسک، اندازه حساب، فاصله استاپ لاس و اهرم می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌ای اتخاذ کنند که با استراتژی‌های معاملاتی‌شان در هماهنگی کامل باشد. چه یک تریدر باتجربه باشید و چه یک تریدر مبتدی، کسب تسلط بر رابطه بین اندازه لات، ارزش پیپ و ریسک کلید موفقیت بلندمدت در بازار پویای فارکس است.

سوالات متداول

•  چگونه می‌توان سایز مناسب لات را انتخاب کرد؟

با توجه به موجودی حساب، تحمل ریسک و استراتژی معاملاتی، سایز لات باید به گونه‌ای انتخاب شود که ریسک هر معامله از درصد مشخصی از سرمایه فراتر نرود. رای محاسبه اندازه لات مناسب می‌توانید از این فرمول استفاده کنید:

اندازه لات = (موجودی حساب × درصد ریسک)/ (استاپ لاس به پیپ × ارزش هر پیپ)

• آیا سایز لات بر سود و زیان تأثیر دارد؟

بله، سایز لات تعیین‌کننده مقدار پولی است که در هر تغییر قیمت به دست می‌آورید یا از دست می‌دهید؛ لات بزرگ‌تر سود و زیان بیشتری به همراه دارد.

• چگونه می‌توان سود و زیان را بر اساس لات محاسبه کرد؟

سود و زیان بر اساس تغییر قیمت (پیپ)، سایز لات و ارزش هر پیپ در آن لات محاسبه می‌شود. فرمول آن: تغییرات پیپ × ارزش هر پیپ × سایز لات.

• آیا می‌توان از لات‌های کوچک برای معاملات بزرگ استفاده کرد؟

بله، می‌توان با ترکیب لات‌های کوچک‌تر به حجم دلخواه برای معاملات بزرگ‌تر دست یافت. این روش برای مدیریت ریسک مناسب‌تر است.