تفاوت EMA و SMA در تحلیل تکنیکال چیست؟ آموزش کامل میانگین‌های متحرک

اندیکاتور میانگین متحرک یا Moving Average از پر‌کاربرد‌ترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال است که هم به صورت مستقل و هم در اندیکاتورهای دیگر مانند MACD استفاده می‌شود. اما همین میانگین متحرک انواع مختلفی دارد؛ SMA یا Simple Moving Average به معنای میانگین متحرک ساده و EMA یا Exponential Moving Average، به معنای میانگین متحرک نمایی است. در این مقاله می‌خواهیم بررسی کنیم تفاوت اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال چیست و استفاده از آن‌ها کنار یکدیگر چه مزایایی دارد.

میانگین متحرک ساده در مقایسه با میانگین متحرک نمایی

در مبحث تفاوت اندیکاتور EMA و SMA اولین چیزی که باید به آن توجه کنیم این است که اگرچه هر دو موینگ بر پایه میانگین‌گیری از قیمت ساخته شده‌اند، اما رفتار و کاربردهای متفاوتی دارند. به همین دلیل، مقایسه اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال برای درک دقیق‌تر روندها و سیگنال‌های معاملاتی ضروری است.

به طور کلی تفاوت میانگین متحرک ساده و نمایی در سرعت واکنش، وزن‌دهی به داده‌ها و نحوه نمایش تغییرات قیمت است. SMA میان قیمت‌ها را به‌شکل کلاسیک محاسبه می‌کند؛ یعنی بر اساس دوره‌ای که به او می‎دهیم، قیمت‌های گذشته را در نظر می‌گیرد، به همه قیمت‌ها اهمیت یکسان می‌دهد و از آن‌ها یک میانگین می‌سازد. به همین دلیل، SMA اندیکاتوری آرام‌تر با تغییرات کم‌تر محسوب می‌شود و برای تحلیل روندهای پایدار یا تایم‌فریم‌های بلندمدت کاربرد دارد.

اما در EMA اهمیت داده‌ها برابر نیستند، قیمت‌های جدید وزن بیشتری دارند و قیمت‌های قدیمی وزن کمتر؛ همین ویژگی باعث می‌شود EMA حساس و واکنش‌گرا باشد. بنابراین برای نوسان‌گیری، تحلیل‌های کوتاه‌مدت و گرفتن سیگنال‌های ورود و خروج سریع‌، میانگین متحرک ساده انتخاب مناسب‌تری است. 

جدول مقایسه اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال

ترکیب اندیکاتورهای SMA و EMA برای بهبود تحلیل

از آن‌جایی که میانگین‌های متحرک قابلیت تنظیم بر اساس بازه‌های زمانی مختلف را دارند، ترکیب اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار گرفته است. بررسی رفتار این دو میانگین در کنار یکدیگر می‌تواند سیگنال‌ها و برداشت‌های متفاوتی از حرکات قیمت ارائه دهد. در ادامه، به انواع این ترکیبات و نحوه تحلیل وضعیت قیمت با استفاده از آن‌ها می‌پردازیم.

1. کراس‌اور (Crossover)

اولین و شفاف‌ترین وضعیت اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال نسبت به یکدیگر، برخورد آن‌ها یا همان کراس‌اور (Crossover) است. این حالت که با نام تقاطع میانگین‌های متحرک نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که دو میانگین یکدیگر را قطع کنند و در نتیجه‌ی این تقاطع، سیگنال‌های صعودی یا نزولی برای جهت روند صادر شود.

رایج‌ترین نوع کراس‌اور زمانی است که یک SMA با بازه زمانی بزرگ‌تر (مثلا 100) توسط یک EMA با بازه زمانی کوتاه‌تر (مثلا 50) قطع شود. اگر EMA بتواند SMA را رو‌به‌پایین قطع کند، معمولا نشانه‌ای از احتمال نزولی شدن روند است. در مقابل، اگر EMA 50 بتواند SMA 100 را رو‌به‌بالا بشکند، این وضعیت احتمال صعودی شدن روند را نشان می‌دهد. 

در تصویر زیر، نمودار بیت کوین در تایم روزانه را مشاهده می‌کنید که با کراس SMA 100 توسط EMA 50، سیگنال‌های تغییر روند را صادر کرده است.

2. استفاده از EMA به عنوان تایید کننده

زمانی‌که با مقایسه اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال توانستیم به درک شفاف‌تری از وضعیت روند برسیم، می‌توانیم از EMA با بازه زمانی کوتاه‌تر برای گرفتن تایید ورود به معامله استفاده کنیم. برای مثال، تصور کنید میانگین متحرک نمایی (EMA) توانسته میانگین متحرک ساده (SMA) را رو‌به‌پایین کراس کند. در این شرایط، انتظار ما از بازار ریزش بیشتر و شکل‌گیری یک روند نزولی است. اکنون می‌توانیم با پولبک قیمت به EMA و برای نمونه، تشکیل الگوهای کندلی یا الگوهای بازگشتی، سیگنال‌های لازم برای ورود به معاملات فروش را دریافت کنیم.

3. تعیین سطح حمایت و مقاومت

سطوح حمایت و مقاومت تقریبا در تمام استراتژی‌ها و سبک‌های تحلیلی وجود دارند؛ فقط تعریف و نحوه استفاده از آن‌ها متفاوت است. به‌طور کلی، ما دو نوع سطح حمایت و مقاومت استاتیک و داینامیک داریم. سطوح استاتیک همان خطوط افقی هستند که همیشه ثابت می‌مانند، اما سطوح داینامیک مانند خطوط روند یا کانالل، به‌صورت مورب رسم می‌شوند.

اندیکاتورهای میانگین متحرک نیز در دسته سطوح داینامیک قرار می‌گیرند. اما دلیل این‌که میانگین‌های متحرک را مانند حمایت و مقاومت بررسی می‌کنیم، این است که قیمت، رفتارهایی مانند برگشت، شکست یا پولبک را با این خطوط نیز تکرار می‌کند که با بررسی رفتار قیمت با Moving Average، می‌توان برداشت‌های مختلفی از حرکت قیمت در آینده داشت.

در تصویر زیر شاخص S&P500 را مشاهده می‌کنید که در تایم فریم روزانه، تعامل جالبی با SMA 100 و EMA داشته است.

4. استفاده از چندین دوره زمانی

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های میانگین‌های متحرک که باعث شده بسیاری از معامله‌گران آن را در جعبه‌ابزار تحلیلی خود داشته باشند، این است که می‌توان برای آن هر نوع بازه زمانی دلخواه را تعیین کرد. بهترین روش برای انتخاب بازه مناسب، این است که چند عدد مختلف را روی مووینگ تست کنیم و ببینیم در نماد و تایم‌فریم موردنظرمان قیمت بیشتر با کدام میانگین‌ها تعامل دارد و واکنش‌های قابل تحلیل‌تری ارائه می‌دهد. اعداد رایجی که معمولا برای مووینگ‌ها استفاده می‌شوند شامل ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ هستند و شما می‌توانید تنظیمات موینگ را با همین اعداد شروع کنید.

پس از انتخاب بازه، به استفاده از چند میانگین متحرک به‌صورت هم‌زمان می‌رسیم. اکثر معامله‌گران معمولا بین ۲ تا ۴ مووینگ روی چارت قرار می‌دهند که از ترکیب آن‌ها چند نوع تحلیل مهم استخراج می‌شود:

• هم‌جهت شدن شیب تمام مووینگ‌ها نشانه یک روند قوی است.
• اگر تمام مووینگ‌ها هم‌جهت باشند و شرایط مطرح‌شده در بخش کراس‌اور برقرار باشد، می‌توان تغییر روند را با دقت بیشتری بررسی کرد.
• در صورتی که قیمت، یک شکست معتبر روی مووینگ کوتاه‌تر بدهد، پتانسیل حرکت تا مووینگ بزرگ‌تر را دارد.

برای مثال، یکی از مهم‌ترین نکات در آموزش اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال این است که اگر قیمت EMA 50 را بشکند، معمولا می‌تواند تا SMA 100 حرکت کند و اگر SMA 100 نیز شکسته شود، هدف بعدی SMA 200 خواهد بود. برای افزایش دقت این تحلیل، باید به قدرت شکست نیز توجه کنیم؛ هرچه شکست قوی‌تر باشد، اعتبار حرکت بیشتر است. همچنین اگر پس از شکست، قیمت یک پولبک به میانگین متحرک داشته باشد، اعتبار تحلیل چند برابر خواهد شد.

مزایای ترکیب SMA و EMA

ترکیب اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال یکی از روش‌های کلاسیک برای افزایش دقت در تحلیل روند، نقاط ورود و خروج و تشخیص تغییرات ساختاری بازار است. هر کدام از این دو میانگین متحرک ویژگی‌های خاص خود را دارند؛ SMA رفتار قیمت را در بلندمدت و آهسته‌تر نشان می‌دهد، در حالی که EMA نسبت به تغییرات کوتاه‌مدت حساس‌تر است و سیگنال‌های سریع‌تر ارائه می‌کند. زمانی که این دو را کنار هم قرار می‌دهیم، ضعف‌های یکدیگر را پوشش می‌دهند و ابزار تحلیلی قدرتمندتری می‌سازند. مهم‌ترین مزایای ترکیب SMA و EMA عبارت‌اند از:

1. تشخیص سریع‌تر جهت روند

EMA تغییرات کوتاه مدت را سریع‌تر نشان می‌دهد و SMA با شیب بلند‌مدتی که دارد، جهت کلی روند را تایید می‌کند. قرار دادن این دو کنار هم باعث می‌شود معامله‌گر تصویر کوتاه‌مدت و چشم‌انداز بلندمدت را هم‌زمان مشاهده کند.

2. صدور سیگنال‌های قوی‌تر از طریق کراس‌اورها

یکی از کاربردهای اصلی ترکیب اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال، دریافت سیگنال‌های مطمئن از طریق کراس‌اور (تقاطع) این دو میانگین با یکدیگر است. تقاطع EMA با SMA به‌خصوص در دوره‌های ۵۰ و ۲۰۰، سیگنال‌های پرقدرت صعودی و نزولی صادر می‌کند.

3. بهبود کیفیت نقاط ورود

پس از تعیین روند توسط SMA، معامله‌گر می‌تواند از EMA کوتاه‌تر (مثلا 20 یا 50) برای یافتن نقطه ورود دقیق‌تر با توجه به پولبک‌ها، شکست‌ها و الگوهای کندلی استفاده کند.

4. مشاهده حمایت و مقاومت داینامیک معتبر

ترکیب چند میانگین متحرک باعث می‌شود بتوانید سطوح حمایت و مقاومت پویا را شناسایی کنید. قیمت معمولا بین EMA‌های کوتاه‌مدت و ‌SMAهای بلند مدت نوسان می‌کند و همین مسئله نقاط لمس، شکست و پولبک‌های قابل‌اعتماد ایجاد می‌کند.

5. کاهش خطا در تصمیم‌گیری

EMA به‌تنهایی ممکن است سیگنال‌های اشتباه صادر کند و SMA نیز ممکن است بیش از حد کند واکنش نشان دهد. ترکیب این دو باعث می‌شود سیگنال‌ها سریع، فیلتر‌شده و معتبر باشند.

نحوه کار با اندیکاتور Moving Average

برای کار با اندیکاتور میانگین متحرک، ابتدا باید آن را در پلتفرم تحلیلی یا معاملاتی خود فعال کنید. برای فعال کردن اندیکاتور EMA و SMA در فراز کافی است وارد بخش Indicators شوید، عبارت SMA را جستجو کنید و با انتخاب گزینه Simple Moving Average، آن را به چارت اضافه کنید.

افزودن EMA نیز دقیقا به همین شکل انجام می‌شود؛ فقط کافی است عبارت EMA را جستجو کنید تا گزینه Exponential Moving Average برای شما نمایش داده شده و با افزودن آن بتوانید از ترکیب اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال استفاده کنید.

پس از انجام این مراحل، نام اندیکاتور در بخش بالای سمت چپ نمودار نمایش داده می‌شود. با دابل‌کلیک روی اسم اندیکاتور یا انتخاب آیکن تنظیمات، می‌توانید دوره زمانی (Length) را تغییر دهید و مقدار دلخواه خود (مثل 20، 50 یا 100) را وارد کنید. این تنظیمات به شما کمک می‌کند اندیکاتور EMA و SMA را متناسب با استراتژی معاملاتی‌تان شخصی‌سازی کنید.

لازم است بدانید که در اکانت‌های رایگان تریدینگ‌ویو، نهایتا امکان افزودن دو اندیکاتور به چارت وجود دارد. بنابراین اگر بخواهید تعداد بیشتری اندیکاتور را هم‌زمان فعال کنید، باید اشتراک پریمیوم تهیه کنید. اما در پلتفرم فراز با هزینه‌ای بسیار مناسب‌تر نسبت به اشتراک پریمیوم تریدینگ‌ویو، می‌توانید هر تعداد اندیکاتور را بدون محدودیت به چارت خود اضافه کنید. این مزیت باعث می‌شود بتوانید انواع ترکیب اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال را با آزادی کامل روی نمودار پیاده‌سازی کنید.

برای فعال کردن اندیکاتور EMA و SMA در متاتریدر، کافی است از مسیر Insert → Indicators → Trend اندیکاتور Moving Average را انتخاب کنید. پس از باز شدن پنجره تنظیمات، در بخش Period می‌توانید دوره زمانی مورد‌نظر را وارد کرده و در قسمت Method با انتخاب گزینه‌های Simple یا Exponential، نوع میانگین متحرک (SMA یا EMA) را مشخص کنید. به این ترتیب اندیکاتور با تنظیمات دلخواه روی چارت فعال می‌شود.

چگونه از اندیکاتور EMA و SMA در تحلیل تکنیکال بیشترین بهره را ببریم؟

پس از آموزش اندیکاتور SMA و EMA در تحلیل تکنیکال، بسیاری از معامله‌گران تمایل دارند به دنبال ترکیبات پیچیده و پیشرفته این ابزارها بروند یا برعکس، تصور می‌کنند تنها با یادگیری یک نکته ساده مانند کراس موینگ‌ها، می‌توان به موفقیت در ترید دست یافت. تجربه نشان می‌دهد بهترین مسیر برای استفاده موثر از این اندیکاتورها، شروع از پایه‌ای‌ترین نکات آموزشی آن‌ها است. بنابراین ابتدا با تمرین و تکرار سعی کنید مهارت کافی در شناسایی روندها، نقاط حمایت و مقاومت و سیگنال‌های ابتدایی به دست آورید و سپس به مرور، با چاشنی تجربه و بررسی ترکیبات مختلف، توانایی تحلیل پیشرفته را کسب کنید.