در شرایط اقتصادی فعلی، بسیاری از افراد، به خصوص جوانان، به فکر کسب درآمد بیشتر و منابع درآمدی دوم و سوم هستند. در این میان، سرمایه‌گذاری و معامله کردن در بازارهای مالی، یک آپشن جذاب به حساب می‌آید – خصوصاً که درآمد دلاری داشته باشیم؛ اما با بررسی آمارها، خواهیم دید که بسیاری از افراد در این مسیر شکست می‌خورند و با خاطره بد بازارهای مالی را ترک می‌کنند.
در این مطلب، نمی‌خواهیم در مورد دلایل شکست افراد صحبت کنیم، بلکه قصد داریم [با چاشنی تجربه]، یک نقشه راه ارائه کنیم تا یک بار برای همیشه «مسیر تریدر شدن» در ذهن شما هموار شود و دیگر نپرسید چگونه تریدر شویم؟ این مطلب را با دقت مطالعه کنید.
ترید چیست و یک تریدر دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟
لغت “Trade” در زبان انگلیسی به معنی «تجارت» یا همان خرید و فروش است. تریدر (یا همان معامله‌گر در زبان فارسی)، شخصی است که در طول روز چندین مرتبه در بازارهای مالی به خرید و فروش سهم‌ها و داراییهای مختلف می‌پردازد.
تریدرها معمولا در انتهای روز معاملات خود را می‌بندند. حال اگر یک دارایی را با دید بلندمدت خریداری کنیم و معاملات خود را روزها یا هفته‌ها باز نگه داریم، آنگاه از ترید فاصله گرفته‌ایم و وارد فاز سرمایه‌گذاری شده‌ایم. بنابراین، اگر قصد دارید تریدر باشید، باید ویژگی‌ها و تفاوت ترید با سرمایه‌گذاری را به درستی درک کنید.
چگونه تریدر شویم؟ – معرفی ۱۰ گام تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای
برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر موفق در بازارهای مالی، دستورالعمل جامعی وجود ندارد! به عبارت بهتر، فرمول دقیقی برای موفقیت در بازارهای مالی کشف نشده است؛ و سایت‌ها، دوره‌های آموزشی، اساتید برتر و …، هر کدام، بنا به تجربه یا هدفی که به آن معتقد هستند، مسیری را پیشنهاد می‌دهند.
البته در ادامه توضیح خواهیم داد که تمام مسیرها، در صورت درست بودن، به موفقیت ختم خواهند شد.
ما نیز در این مطلب می‌خواهیم راهنمای تریدر شدن شما باشیم و مسیری را پیشنهاد دهیم که تمام جوانب در آن سنجیده شده باشد.
۱۰ گام اصلی برای موفقیت در ترید
خودشناسی؛ اولین قدم در مسیر تریدر شدن
بازارهای مالی پر از ریسک هستند و هیچ قطعیتی در آن‌ها وجود ندارد. طبیعتاً تمام افراد نمی‌توانند با شرایط پرریسک و عدم قطعیت کنار بیایند. پس بهتر است قبل از هر چیزی ابتدا خودمان را بشناسیم که:
آیا واقعاً من برای ترید مناسب هستم؟
تا زمانی که نتوانیم به این سوال پاسخ دهیم، ادامه دادن بیهوده است. شاید به جرات بتوان گفت که ترید، شخصیت واقعی و باورهای هر شخص نسبت به پول را آشکار می‌کند؛ زیرا ضرر مالی [از نظر روان‌شناسی] یکی از بدترین انواع از دست دادن است، و تحمل در ضرر بودن آسان نیست!
برای اینکه گام‌های بعدی در مسیر تریدر شدن، هموار باشند، توصیه می‌کنیم ابتدا چند تست شخصیت‌شناسی در این حوزه انجام دهید تا بفهمید:
- برای ترید مناسب هستید یا سرمایه‌گذاری؛
- چه میزان ریسک‌پذیر هستید؛
- هدف شما از ترید در بازارهای مالی چیست؛
و اینکه آیا متعهد به یادگیری و طی کردن مسیر پر پیچ و خم ترید هستید یا خیر. در صورتی که آمادگی لازم را دارید، آنگاه باید سوال «چگونه تریدر شویم؟» را جدی‌تر از خود بپرسید.
فراگیری اصول و مبانی اولیه اقتصاد و بازارهای مالی
اولین گام بعد از خودشناسی، یادگیری اصول و مبانی اولیۀ اقتصاد و بازارهای مالی است. هیچ بازاری – کریپتو، بورس ایران، فارکس، طلا، فیوچرز و غیره – هرگز محدود به خودش نیست و بازارها علاوه بر تاثیر بر یکدیگر، بر اقتصاد یک کشور و اقتصاد جهانی نیز تاثیرگذار هستند و در واقع بخش مهمی از اقتصاد را شکل می‌دهند و این رابطه، دوطرفه است.
بنابراین، ضروری است با مفاهیم اولیه اقتصاد، مانند تورم، عرضه و تقاضا، نظام‌های پولی و مالی، رفتار مردم در شرایط بحران اقتصادی و … آشنا شویم تا مکانیزم بازارهای مالی و حرکت قیمت را درست درک کنیم که این حرکت معلول چه چیزی است و پیشامدهای احتمالی در آینده چه خواهند بود.
هدف از تشکیل بورس و بازار سهام چه بوده است؟ ارزهای دیجیتال چه هدفی را دنبال می‌کنند؟ بازار قراردادهای آتی (فیوچرز) چه اهمیتی در اقتصاد کلان دارد؟ خرید و فروش در بازار فارکس چگونه است؟
اگر پاسخ این سوالات و ده‌ها سوال مشابه را ندانیم، مانند این است که در تاریکی در حال قدم زدن هستیم، به این امید که مسیر درست را پیدا خواهیم کرد! یک تریدر حرفه‌ای، همواره باید بداند کجا قرار دارد و حرکت بعدی چه خواهد بود.
برای مثال، بازار کریپتو، بسیار جوان است و هنوز نتوانسته به ثبات برسد. بنابراین، بسیار توصیه می‌شود به این بازار به چشم سرمایه‌گذاری بلندمدت نگاه کنید و درصد کمی از سرمایۀ خود را به آن اختصاص دهید، تا زمانی که این بازار رسمیت پیدا کند.
شناخت بازارهای مالی همراه با ویژگی‌های هر بازار
اکنون نوبت به انتخاب می‌رسد؛ انتخاب اینکه در کدام بازار فعالیت خود را شروع کنید. البته یک تریدر حرفه‌ای خود را به یک بازار محدود نمی‌کند و در تمامی بازارها به دنبال فرصت معاملاتی و سرمایه‌گذاری می‌رود. تریدرهای ایرانی، بنا به تجربه، معمولاً بیشتر در بازارهای بورس ایران و بازارهای داخلی مانند طلا، فارکس، و ارزهای دیجیتال فعالیت دارند.
با این حال، در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌شود. شما در مسیر تریدر شدن باید با هر یک از بازارهای مالی و ویژگی‌های هر بازار، از جمله اصطلاحات و مفاهیم تخصصی، آشنا باشید.
اجازه دهید این بخش را با یک مثال تمام کنیم. در بازار فارکس، مفهوم لات (Lot) را داریم. ۱ لات در بازار فارکس به معنی ۱۰۰.۰۰۰ $ است و واحد اندازه‌گیری حجم معاملات به حساب می‌آید.
اما زمانی که به بازاری مانند نفت یا طلا می‌رسیم، ۱ لات دیگر ۱۰۰ هزار دلار نیست، بلکه ۱۰۰ اُنس طلا و ۱۰۰۰ بشکه نفت برابر با ۱ لات هستند. موضوعی که اغلب تریدرها آن را نادیده می‌گیرند و در معاملات خود دچار خطای محاسباتی و ضررهای شدید می‌شوند.
تسلط بر تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بازارهای مالی
در مسیر تریدر شدن، قطعاً و حتماً با دو مفهوم تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال برخورد خواهید کرد. به‌طور کلی، تحلیل تکنیکال به بررسی نمودار حرکت قیمت می‌پردازد و سعی دارد ارتباطی میان حجم [معاملات] و قیمت پیدا کند، و در کنار آن با بررسی رفتار قیمت در گذشته، آینده را تا حدی پیش‌بینی کند.
تحلیل فاندامنتال نیز، اخبار و حواشی پیرامون یک دارایی مانند سهام یک شرکت، جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD)، بیتکوین و … را رصد و ارزیابی می‌کند و به بررسی تاثیر اتفاقات مختلف سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی بر بازارهای مالی و قیمت یک دارایی می‌پردازد.
نکتۀ جالب این است که هیچ کدام از این دو حوزه به تنهایی کافی نیستند، اما یادگیری و تسلط بر تکنیکال و فاندامنتال برای هر تریدری به‌عنوان قدم اول، واجب است.
از آنجایی که تریدرها بیشتر با چارت و ابزارهای آن سروکار دارند، ناخودآگاه به تحلیل تکنیکال و مفاهیم آن بیشتر جذب می‌شوند. از طرفی، مباحث پیشرفته‌تر بازارهای مالی، مانند پرایس اکشن، امواج الیوت، سنتیمنت بازار و …، همگی بر پایۀ تحلیل تکنیکال توسعه داده شده‌اند و این خود ضرورت یادگیری را دوچندان می‌کند!
خبر خوب در مسیر تریدر شدن
اگر قصد دارید به‌عنوان یک تریدر در بازارهای مالی فعالیت کنید، به چارت داراییهای مختلف و ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند اندیکاتورها و اُسیلاتورها و … نیاز خواهید داشت. چارت فراز، تمام آنچه یک تریدر حرفه‌ای نیاز دارد را در پلتفرم خود ارائه داده است.
تمام تحلیل‌های خود را در چارت فراز انجام دهید، زیرا …
- به چارت بازارهای مختلف از جمله بورس ایران، فارکس، کریپتو، طلا، شاخص‌ها و … دسترسی خواهید داشت.
- پلتفرم فراز از نظر ظاهر و عملکرد کاملاً مشابه تریدینگ ویو است.
- قابلیت‌های مولتی‌چارت و تایم‌فریم زیر ۱ دقیقه در اختیار شماست.
- امکان تنظیم هشدار و ایجاد دیده‌بان‌های اختصاصی برای شما در نظر گرفته شده است.
- به تمام ابزارهای تحلیل تکنیکال دسترسی خواهید داشت.
- بررسی چارت از گذشته (Bar-replay)، و بک‌تست گرفتن از استراتژی معاملاتی نیز امکان‌پذیر است.
در یک کلام، چارت فراز می‌تواند در مسیر تریدر شدن همراه خوبی برای شما باشد. 🙂
رصد و تحلیل همزمان سه بازار بورس ایران، کریپتو و فارکس در چارت فراز با قابلیت مولتی‌چارت
تدوین یک استراتژی معاملاتی با وین ریت بالا
مجدد سوال اصلی این مطلب را تکرار می‌کنیم. چگونه تریدر شویم؟ با داشتن یک استراتژی معاملاتی مناسب.
استراتژی معاملاتی چیست؟
استراتژی معاملاتی، برخلاف عنوانی که دارد، یعنی بدانیم کجا باید وارد معامله، و کجا از آن خارج شویم.
داشتن یک استراتژی معاملاتی، یعنی در دست داشتن یک چراغ در بازارهای مالی که به شما کمک می‌کند در لحظه مناسب تصمیم مناسبی بگیرید.
استراتژی معاملاتی چگونه به‌دست می‌آید؟
استراتژی معاملاتی حاصل آموخته‌ها و تجربیات شما به‌عنوان یک تریدر در بازارهای مالی است. تریدرها معمولا بعد از اتمام آموزش‌های اولیه، سراغ استفاده از آموخته‌های خود می‌روند و هر شخص بنا به هدف خود، از ابزارهای مختلفی برای تحلیل بازار استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با الگوهای پرچم صعودی و نزولی در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی
در نهایت تریدر به روشی دست پیدا می‌کند که منحصربه‌فرد و برای خودش است و با آن روش در بازار به خرید و فروش و کسب درآمد می‌پردازد. در این حالت یک استراتژی معاملاتی شکل گرفته است.
عبارت «وین ریت» (Win Rate) نیز به معنی درصد برد است. اگر بتوانید یک استراتژی معاملاتی داشته باشید که وین ریت آن بالای ۵۰% باشد، آنگاه شانس موفقیت شما در بازارهای مالی زیاد است.
یادگیری و پیروی از اصول مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک
در کنار استراتژی معاملاتی که نقطه ورود و خروج را برای شما مشخص می‌کند، باید مدیریت سرمایه را نیز به‌عنوان مکمل و شرط کافی، به ماجرا اضافه کنید.
مدیریت سرمایه و ریسک، به زبان ساده، یعنی من به‌عنوان یک تریدر، چه میزان از سرمایۀ خود را بایستی به هر معامله اختصاص دهم و تا چه حد ریسک را بپذیرم؟
استراتژی معاملاتی نقاط ورود و خروج را نشان می‌دهد، اما مدیریت سرمایه به شما می‌گوید در هر معامله، چطور باید با پول خود رفتار کنید و در ازای چه میزان ریسک، چه میزان آورده خواهید داشت. مدیریت سرمایه، در بیان درست، جلوی تصمیمات هیجانی و یک‌شبه پولدار شدن را می‌گیرد!
بک‌تست استراتژی معاملاتی و ارزیابی نتایج
در این مرحله و اکنون که یک استراتژی معاملاتی داریم و می‌دانیم از بازار چه می‌خواهیم، بهترین کار این است که عملکرد استراتژی خود را در گذشتۀ بازار بررسی کنیم. به این کار اصطلاحاً «بک‌تست» می‌گویند.
بک‌تست یعنی اگر استراتژی معاملاتی خود را از سال ۲۰۱۰ تا امروز آزمایش می‌کردیم، چه نتیجه‌ای می‌گرفتیم؟ بسیاری از معامله‌گرها و تحلیلگرها عقیده دارند، بازار یک سیر حرکتی تکرارشونده دارد و گذشته، در آینده نیز تکرار خواهد شد.
بر همین اساس، اگر یک استراتژی معاملاتی در گذشته بتواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد، احتمالاً در آینده نیز همین روند را ادامه می‌دهد و سودده خواهد بود. صرف نظر از درست یا نادرست بودن این مطلب، بک‌تست، قوی‌ترین و بهترین روشی است که برای ارزیابی عملکرد یک استراتژی معاملاتی در اختیار داریم.
قطعاً نمی‌توان بدون تست گرفتن از یک سیستم معاملاتی، از آن در شرایط واقعی بازار استفاده کرد. در بک‌تست، که بهترین شبیه‌سازی از بازار است، عملکرد استراتژی معاملاتی از جهات مختلف ارزیابی می‌شود و در نهایت گزارش کاملی خواهیم که بر اساس آن می‌توانیم در خصوص استفاده یا عدم استفاده از استراتژی معاملاتی تصمیم بگیریم.
گزارش بک‌تست یک استراتژی معاملاتی – این استراتژی شکست خورده است!
انتخاب یک کارگزاری یا صرافی مناسب برای شروع معامله‌گری
چنانچه بتوانیم به یک سیستم معاملاتی خوب دست پیدا کنیم، نوبت به انتخاب یک بروکر یا همان کارگزاری می‌رسد تا گام هشتم مسیر تریدر شدن تکمیل شود.
متاسفانه به دلیل شرایط تحریم ایران، بسیاری از بروکرها و صرافی‌های معتبر دنیا مانند بایننس یا آی‌سی مارکتس به تریدرهای ایرانی خدمات نمی‌دهند. اما باز هم می‌توان از بین گزینه‌های موجود، بروکر / صرافی مناسبی را انتخاب کرد.
در خصوص بروکرها و صرافی‌ها می‌توان هفته‌ها مطلب نوشت، اما به‌طور کلی برای انتخاب یک بروکر یا صرافی مناسب به نکات زیر توجه داشته باشید.
معیارهای انتخاب بروکر / صرافی مناسب:
- بروکر یا صرافی حتما رگولیشن معتبر داشته باشد.
- بروکر یا صرافی سابقۀ فعالیت قابل قبولی داشته باشد.
- واریز و برداشت با رمزارزها حتماً جزو روش‌های شارژ و برداشت از حساب باشد.
- پشتیبانی آنلاین در تمام طول هفته در دسترس باشد.
همچنین میتوانید به وب‌سایت‌های ارزیابی و امتیازدهی به بروکرها سر بزنید و بخش رضایت یا عدم رضایت کاربران را بررسی کنید.
تمرین معامله‌گری در حساب دمو و سپس با سرمایۀ کم
تمام بروکرها و صرافی‌ها حساب مجازی یا همان حساب دمو ارائه می‌دهند. حساب دمو دو کاربرد اصلی دارد:
- تمرین آموخته‌ها جهت رسیدن به یک استراتژی معاملاتی سودده
- ارزیابی عملکرد یک استراتژی معاملاتی خودکار یا دستی در یک بازۀ زمانی مشخص
معمولا در دوره‌های آموزشی توصیه می‌شود حداقل ۴ الی ۶ ماه در حساب دمو ترید کنید تا تجربۀ لازم برای کار کردن با حساب‌های واقعی را کسب نمایید. البته بسیاری از تریدرها بر این باور هستند که حساب دمو نمی‌تواند جای حساب واقعی (Real) را بگیرد.
به همین دلیل، عده‌ای می‌گویند بهتر است با سرمایۀ اندک در یک حساب واقعی به تمرین ترید بپردازیم تا حساب دمو. به هر حال، تمرین شرط لازم و کافی برای موفقیت در بازارهای مالی است و از این موضوع نمی‌توان چشم‌پوشی کرد.
استمرار در یادگیری و ارتقاء استراتژی معاملاتی
تا اینجای کار تا حدی به سوال چگونه تریدر شویم؟ پاسخ داد‌ه‌ایم. اما شاید نه؛ این سوال درست مانند این است که بپرسیم بهترین روز زندگی ما چه زمانی از راه می‌رسد؟!
موفقیت در بازارهای مالی [در کنار ۹ آیتمی که گفته شد] به این بستگی دارد که شما چقدر به‌روز هستید و تا چه میزان به ترید جدی نگاه می‌کنید و دنبال ارتقاء دانش خود هستید. با نگاهی به پیشرفت‌هایی که در همین چند سال اخیر حاصل شده‌اند درمی‌یابیم که دنیای بازارهای مالی روز به روز در حال وسیع‌تر شدن است.
برای نمونه می‌توان به معاملات الگوریتمی و طراحی سیستم‌های معاملاتی خودکار اشاره کرد و آیند‌ه‌ای که در آن احتمالاً تریدرها دیگر دستی معامله نمی‌کنند، بلکه استراتژی‌های آن‌ها تبدیل به ربات‌هایی شده‌اند که در صف اول مارکت در حال مبارزه برای کسب سود هستند.
جمع‌بندی – از کجا شروع کنیم؟
برای شروع مسیر تریدر شدن، میتوانید ابتدا به تست‌های شخصیت‌شناسی مراجعه کنید و سپس، یادگیری تحلیل تکنیکال و فاندامنتال را در دستور کار خود قرار دهید. خوشبختانه در اینترنت و فضای مجازی، منابع مختلفی شامل کتاب، دوره‌های آموزشی، پادکست و … برای یادگیری در دسترس هستند.
نکته‌ی طلایی یادگیری ترید
اینکه شما از کدام منبع آموزشی استفاده می‌کنید و چه سبکی را در ترید دنبال می‌کنید، در درجه دوم اولویت‌ها قرار می‌گیرد. اولویت اول این است که به سبک و استراتژی معاملاتی خود پایبند بمانید و یک مسیر را تا انتها ادامه دهید و البته صبر داشته باشید!
تنوع منابع آموزشی بسیار زیاد است؛ اما این موضوع نباید باعث شود شما به‌عنوان یک تریدر مبتدی، دائماً بین سبک‌ها و استراتژی‌ها و دوره‌های مختلف آموزشی در گردش باشید و هر روز یک سبک و یک نفر را دنبال کنید!
سوالات متداول دربارۀ ترید و تریدر شدن
برای شروع معامله‌گری در بازارهای مالی به چه میزان سرمایه نیاز داریم؟
برای شروع میتوانید با سرمایه کم در حد ۱۰۰ دلار کار خود را آغاز کنید، اما رفته رفته با حرفه‌ای‌تر شدن در بازارهای مالی نیاز است سرمایۀ اولیه خود را تا چند هزار دلار افزایش دهید.
آیا برای یادگیری مفاهیم اولیه نیاز به صرف هزینه‌‌ی زیاد داریم؟
خیر. تمام آنچه نیاز دارید در قالب دوره‌های آموزشی به صورت رایگان در بستر اینترنت در دسترس است. با این حال میتوانید برای آموزش هزینه کنید، و ایرادی ندارد، اما صرف هزینه‌های بسیار زیاد و نامعقول، قطعاً کمک چندانی به شما نخواهد کرد!
آیا واقعاً می‌توان از ترید کسب درآمد کرد؟
بله، به شرطی که اصول را رعایت کنید و ترید در بازارهای مالی را با قمار اشتباه نگیرید و برای کسب نتیجه صبر داشته باشید.
آیا برای تامین سرمایۀ اولیه ترید می‌توانم داراییهای خود را به فروش برسانم؟
ابداً. این کار بزرگترین خطایی است که شما به‌عنوان تریدر میتوانید انجام دهید! فروش دارایی برای ترید یعنی خودکشی مطلق، چراکه امکان دارد با کوچکترین اشتباهی – سهواً یا عمداً – حساب معاملاتی شما صفر شود و همه چیز را از دست بدهید!
آیا ترید همان قمار است؟
اگر به دید قمار به آن نگاه کنید، بله. اما به دید حرفه‌ای، ترید با قمار فرق دارد، چراکه در قمار همه چیز به شانس شما بستگی دارد و در نهایت بازندۀ اصلی قمار شما هستید؛ اما در ترید، رعایت اصولی مانند مدیریت سرمایه، شما را از هر نوع اتفاق ناگوار نجات خواهد داد.
